Raymond's ///M en ///M's projecten draadje

[BertjeConti]

Die fixatie boutjes voor je remschijven op de naaf hebben enkel als doel de remschijf op zijn plek te houden bij het wisselen van een wiel bijvoorbeeld.
Het wel of niet aanwezig zijn van deze boutjes zal geen enkel verschil uitmaken in remgedrag. Versleten schijven natuurlijk wel. Dus goed dat de remmerij verfrist wordt.

Even over je contactslot van de E39, ik zie veel mensen met enorme sleutelbossen, waar ook hun autosleutels tussen zitten. Bij jou misschien ook het geval?
Wel zuur dat je contactslot het net tijdens je vakantie begeeft.

[raymondw]

Die fixatie boutjes voor je remschijven op de naaf hebben enkel als doel de remschijf op zijn plek te houden bij het wisselen van een wiel bijvoorbeeld. Het wel of niet aanwezig zijn van deze boutjes zal geen enkel verschil uitmaken in remgedrag.

Ha Rob, wellicht, wellicht ook niet maar het is gewoon slordig om afgebroken boutjes te laten zitten. Heb de oude naven met lagers inmiddels verwijderd. Het wachten is nu op de ankerplaten, die laat ik stralen en poedercoaten.

Even over je contactslot van de E39, ik zie veel mensen met enorme sleutelbossen, waar ook hun autosleutels tussen zitten. Bij jou misschien ook het geval? Wel zuur dat je contactslot het net tijdens je vakantie begeeft.

Nee, de sleutel van de E39 hangt als enige sleutel aan een hoesje van een dealer. Maar versleten contactsloten komt bij E39 wel vaker voor. Er zit net iets teveel kunststof in. Dat breekt op enig moment af en dan blokkeert het slot.

[Jeroen]

Yep, is ook een E36 kwaal.

[raymondw]

De eerste helft van 2023 begon voor de E28S best goed. Deelname aan een clubevenement van de ASVH begin mei en een toertocht van BMW Klassiek eind April en daarna een paar kleinere tochtjes. Maar door werk en andere projecten was er daarna weinig tijd, dus stond de E28S onder de hoes in de loods. Vlak voor mijn zomervakantie haalde ik de hoes erover weg en zag tot mijn schrik overal kleine zwarte puntjes. Deze bleken ook niet weg te poetsen.



Sterker nog, de lak bleek aangetast. Los van de eerste schrik en verbazing komt dan meteen de vraag op wat de oorzaak is. Maar als je goed kijkt heeft de Croma turbo van mijn ouwe heer die op nog geen vijf centimeter rechts naast de E28S staat geen spoortje, ergo het is geen verschijnsel dat binnen in de loods kan zijn veroorzaakt. Dan ga je terug in de tijd en maak je een forensische tijdlijn wanneer de auto voor het laatst gebruikt was. Parallel daaraan heb ik de schade bij mijn verzekeraar gemeld en die stuurde een expert. Deze kwam na eigen onderzoek tot de volgende conclusie: “Schade lijkt te zijn ontstaan door invreting van spetters welke op het voertuig zijn terechtgekomen. Deze zijn ingevreten in de laklaag. Lijkt op bitumen of teer asfalt.”

Naja, al met al flink balen, vooral omdat de E28S voor meer dan 95% in de eerste lak staat. Maar ja, een fait accompli kan je niet meer veranderen, hoe graag je ook wilt, terugkijken heeft ook niet zoveel zin. Was daarvoor ook gewoon te druk met mijn werk, dus het is ook niet zo onlogisch dat de E28S twee maanden in de hoek staat zonder dat ik maar even naar heb omgekeken. Maar lang verhaal kort, de E28S zal compleet moeten worden overgespoten. Gelukkig dekt de verzekering dit, maar ik raak wel de eerste lak kwijt en dat heeft op een auto als mijn E28S wel impact. Die kan je mitigeren, enerzijds door op de hoogst mogelijke kwaliteit te sturen, anderzijds na overleg met mijn vaste taxateur door volledige documentatie van het gehele project. Nee, goedkoop wordt dit niet en deels zal dat op nacalculatie gaan, maar c’est ca.

Tijdens mijn vakantie in Oostenrijk belde mijn broer op of ik zin had om voor Autoweek Classic mijn E28S ter beschikking te stellen. Daar moest ik met bovenstaande enigszins over twijfelen, maar na het maken van een paar goede afspraken heb ik toegezegd waardoor ik op de laatste vrijdag van augustus met de E28S naar Soesterberg ben gereden. Gedurende de ochtend hebben we kennis gemakt met de journalist (Marc Klaver), de keurmeester en de fotograaf. Die maakte eerst een proefrit en bleef langer weg dan normaal gebruikelijk, maar had wel een grijs van oor-tot oor. Zo zien we dat natuurlijk graag. Maar meer verklap ik niet, dat is voor in de komende (December) uitgave. Al met al was het een leuke ochtend, met leuke gesprekken en uitwisseling van informatie. Kan wel zeggen dat ze bij Carrec in Soest echte liefhebbers zijn met een professionaliteit die ik in deze kant van Nederland bij onafhankelijke garages niet veel zie.



Na terugkeer uit Soest heb ik de E28S weer in de loods gezet en met een hoes afgedekt totdat ik het akkoord van de verzekeraar heb gekregen. Die ligt er inmiddels, maar wel is duidelijk dat ik een dergelijk project niet zomaar turn-key ergens kan neerleggen. Sommige dingen pak ik dan ook zelf op zoals de voorbereidende demontagewerkzaamheden en het ‘hedgen’ van de materialen die nodig kunnen zijn.

[Jeroen]

Ernstig schrikken, en ondanks de verzekeringgelden ligt er een project voor je waar je niet op zat te wachten, en dat nog wel wat inspanningen zal vergen inderdaad, heel veel sterkte daarmee. Dan is een verdiend artikel in Autoweek classics een heel klein pleistertje op de wond.

[uwbuurman]

Wat ontzettend balen, dit. Zonde van je mooie e28, maar inderdaad, een fait a compli. Niks aan te doen behalve herstellen. Sterkte daarmee, ben evengoed erg benieuwd naar de updates.

[Bram_Baur]

Net het artikel gelezen. Heerlijk… én een mooi souvenir voor op de hoedenplank

[Peter V.]

Verdorie Raymond, dat is iets waar niemand op zit te wachten.

[Stoffie]

Zonde van de lak, daar zit je inderdaad niet op te wachten!

Auto komt er ongetwijfeld beter uit, jou kennende.

Artikel was leuk om te lezen! Hoort er ook een YouTube aflevering bij?

[323baur]

Echt heel vervelend, maar het is wat het is. Ik wens de Spuiter vast veel succes met de uitdaging..

[raymondw]

Op de valreep van het jaar nog een kleine update van het E28S project. Daarvoor lopen op dit moment twee parallel werkpakketten; enerzijds de voorbereidingen (demontage), anderzijds de procuratie van de benodigde materialen. Daarvan weet je bij aanvang van een dergelijk project nooit welke delen je exact nodig zal hebben, is op zich niet erg als de Product Owner, in dit geval BMW voldoende reservedelen op voorraad kan houden, maar we weten allemaal dat dat bij legacy modellen op enig moment niet meer levensvatbaar is, ergo je als eigenaar een risico loopt dat delen op enig moment niet meer leverbaar zijn. Daarom heb ik (in algemene zin) dit als risico opgevoerd en stuur daar tijdens de uitvoeringsfase ook op.



Verder bestaan er voor een project als deze geen ervaringswaardes waarop opdrachtnemers zich kunnen baseren. Ja, de E28 staat nog in Audatex, en daar kan je voor de ‘happy-flow’ nog van uitgaan, maar een dergelijk project zijn er altijd tegenvallers. Welke dat zijn weet je nooit van te voren, ergo voor de hoogst mogelijke kwaliteit ontkom je niet aan Time & Material. Daardoor loop ik als opdrachtgever wel een zeker budget risico, maar daar red ik mij wel mee.



Inmiddels zijn 112 van de circa 130 geplande activiteiten voor het werkpakket ‘demontage’ afgerond. Het uitbouwen van de achterlichten was een tegenvaller omdat deze waren vastgekit. Vraag me niet waarom, maar eind 2001 heb ik zeer beperkt wat spuitwerkzaamheden aan de achterkant laten uitvoeren. Daarvoor moesten destijds beide achterlichten ook uitgebouwd worden. Wat mij daarvan bijstaat heeft de toenmalige opdrachtnemer dat destijds wel heeft gezegd, maar de reden waarom hij ze heeft gekit staat me niet meer bij, maar wat me opviel aan de rechterunit was het volgende.



Wie goed kijkt ziet een loszittend stukje van de reflector van het rechterknipperlicht. Dat kan niet door mijn toedoen zijn veroorzaakt omdat dit ik een (medisch) mesje voor het snijwerk heb toegepast en deze net niet toegankelijk was, maar cést ca. Ik had het vervangen van deze units niet in de begroting meegenomen, dus betreft het een variatie daarop. De rechterunit is nog bij BMW leverbaar en heb ik besteld, de linker-unit helaas niet meer, dus daar moet ik wat anders voor verzinnen.



Inmiddels is het stapeltje gedemonteerde delen best groot geworden. Deze bewaar ik in een tijdelijk als pakezel gebombardeerde Fiat Croma die ergens in een hoek van de loods niets staat te doen. Dat zal de komende tijd ook zo blijven waardoor deze gedurende de doorlooptijd van de realisatiefase (spuitwerk) op zijn plek zal blijven staan. Voor deze doorlooptijd heeft mijn zwager mij een richtwaarde opgegeven waarmee ik ook een planning kan opstellen. Deze zal in de praktijk anders gaan verlopen, maar dat is normaal.



Ondanks dat met de vergevorderde demontage en bevestiging van levering van bijna alle kritische delen het meeste risico nu geleidelijk aan uit het project aan het verdwijnen is, zie ik dat beschikbaarheid van delen voor de E28 een dingetje begint te worden. Ik zie a.d.h.v. een paar voorbeelden ook dat partijen als W&N daarvoor niet direct een alternatief bieden, delen waarvoor W&N geen prijs afgeeft (nul Euro) blijken bij BMW ook niet meer leverbaar te zijn terwijl delen waarvoor W&N wel een prijs afgeeft, bij de dealer gewoon te bestellen zijn. Uiteindelijk komt het op de relatie, toegang tot kennis (die heeft W&N zeker) en de inkoopcondities aan.

[uwbuurman]

Ja, zo is het, Raymond. Een project als dit is niet perfect te plannen. Maar je gaat wel de goede kant op, zie ik. Ondertussen heb ik wel geleerd dat heel veel spullen nog NOS te vinden zijn, met veel geduld. Soms koop.ik iets wat ik.al.jaren zoek, voor teveel geld. En verdomd, in het halfjaar erna, zie je het 4x te koop, voor minder.

Jammer van die achterlichten. Zijn de foampakkingen erachter nog verkrijgbaar?

[raymondw]

Jammer van die achterlichten. Zijn de foam-pakkingen erachter nog verkrijgbaar?

Hoi Koos, die foam-pakkingen worden met nieuwe achterlichten meegeleverd en lijken nog als losse delen leverbaar te zijn. Maar ik heb ze zelf ook nog als oude voorraad liggen. Maar de uitdaging gaat een nieuwe linker-achterlicht unit zijn. Heb via mijn netwerk al een aantal acties uitgezet, maar aangezien de reflector van de linker unit niet gebarsten is impact mitigatie ook nog mogelijk door herstel van het afgebroken draadeind. Dan kan ik rustig op zoek naar een nieuwe linker achter-unit, tenminste als die voor redelijke prijs wordt aangeboden, want dat bedrag wat de verkoper uit Duitsland vroeg was niets meer en niets minder dan afzetterij. Dan gaan bij mij mijn principes de overhand krijgen; kan namelijk erg slecht tegen dat soort gelukzoekers.

[uwbuurman]

begrijpelijk! Voor de e30 zijn die foampakkingen NLA, inmiddels. Of er is een nieuwe batch, maar NOS is er niet meer, dus fijn dat die er voor de e28 nog wel zijn.

[raymondw]

Nu even heel wat anders:

Het lijkt inmiddels al een vorig leven dat ik bij de IAA ben geweest, destijds nog in Frankfurt, s’ochtends heen, s’avonds met volle polle over de A45 weer terug. Was nog voor mijn BMW tijd, hoewel, voor het laatst ben ik in 2003 op de IAA geweest en toen had ik zowel de E28S als de E34S. Daarna kan ik het mij niet meer herinneren, maar inmiddels boeit me dat niet meer zo, moderne auto’s interesseren me niet zoveel meer, kan met leeftijd te maken hebben, maar denk dat het eerder te maken heeft dat het concept van moderne auto’s mij niet aanstaat. Gaat me niet eens om het aandrijfconcept, vindt elektrisch rijden op zich helemaal niet erg of slecht, maar …… Wel voor de doelgroep en niet als verplichting !

Wat ik zie is dat moderne auto’s steeds meer eenheidsworst worden, waarbij het meer over de software en de functionaliteiten gaat die niets meer met het rijden te maken hebben, maar veel meer met big-data vergaring door …. ja voor wie dan eigenlijk ?

Wetgeving zou ons daar tegen moeten beschermen, wellicht wel tegen misbruik door private sector, maar wie beschermt ons tegen misbruik door de overheid. Security-wise vindt ik daar wel wat van, want van wie is die gebruiksdata die fabrikanten vergaren, waar worden die opgeslagen en wie kan daar (door een wetswijziging) bij ?

Als je er zo over nadenkt, is dat nog niet eens het grootste risico. Alle moderne auto’s met Stasi-snuffelaansluitingen verzenden niet alleen data, maar kunnen deze ook ontvangen. Gecombineerd met het toevoegen van steeds meer intelligentie (in software) die ook nog eens onder druk van de commercie versneld en onder hoge druk ontwikkeld moet worden ontstaan kwetsbaarheden die door al dan niet uitgenut kunnen worden. Dan gaat het niet eens om het installeren van een cryptolocker (kan ook, maar dat heeft met een auto niet zoveel zin), maar wel om d.m.v. z.g. Remote Code Execution het gedrag van systemen op afstand te beïnvloeden.

Denk daarover na; allemaal aan de digitale stekkerauto voorzien van een stasi-snuffel aansluiting, een massale cyber-aanval (van bijv. de aan de GRU gerelateerde Sandworm) word alle op auto’s met deze kwetsbaarheid een noodstop geactiveerd -> Chaos word je deel. Of, via dezelfde kwetsbaarheid wordt het remsysteem uitgeschakeld of gaat de autopilot op vol-gas ? Niet de minste veiligheidsrisico's dunkt me.

Science fiction ? De gene die dat denkt is naïef. Lees dit maar eens. Deze case toont aan dat als security updates niet op tijd uitgerold worden grote maatschappelijke impact kan ontstaan.

Nu terug naar de IAA. Ik lees dat deze tegenwoordig steeds meer door Chinese fabrikanten word gedomineerd. De appetite vergaat me nu al, maar ze bouwen goedkope elektrische auto’s (gebouwd in bijvoorbeeld China of Hongarije) ….. hmmmm, zijn dit niet twee landen met een twijfelachtig bestuur ? Vraag die ik mij dan stel is waar gaat de data van de uitgerolde auto’s die in dergelijke landen geproduceerd zijn naar toe ? En denk niet dat je daar als koper invloed kan uitoefenen want bij het tekenen van het koopcontract teken je ook voor de End User License Agreement …. Die niemand leest, laat staan niet accepteert want dan kan je niets met je net gekochte voertuig uit een land dat ons geopolitiek niet zo goed gezind is.

Dat geld natuurlijk ook voor de VS. De VS is toch een NAVO land ? Ja, maar met een op Angelsaksische leest gebaseerde wetgeving die vooral gericht is op het bewaken van hun eigen nationale veiligheid en minimale bescherming van eindgebruikers. Dus is een Chinese fabrikant dan slechter dan Amerikaanse ? Mag ieder voor zich beantwoorden, maar de kans dat de Chinese toezichthouders Chinese fabrikanten gaat dwingen om kwetsbaarheden in de software niet te adresseren is i.i.g. groter dan dat de Amerikaanse overheid dat gaat doen, immers uit ervaring met het werken met Chinese bedrijven weet ik dat hoe bonafide een partner ook is, er op de achtergrond de Chinese overheid altijd meekijkt en een belang heeft.

Europese wetten zoals de Cyber Resilience Act (CRA) of de NIS2 zijn prachtige instrumenten. Europese fabrikanten moeten zich eraan houden en zullen dat ook wel gaan doen. Maar geldt dat ook voor de concurrentie uit bijvoorbeeld China of de VS ? Ik denk dat die kans is klein, dus Europese Commissie, wake-up voor het te laat is. Neem maatregelen om de eigen industrie te beschermen of dwing fabrikanten buiten de EU om de data gegenereerd door hun producten enkel op een beveiligde niet aan het Internet hangende verbinding te hangen, of nog beter laat de keus bij de eindgebruiker. Een auto waarvan de kritische systemen connected zijn hoef ik niet, dus laat die stasi-snuffelaansluiting (4G/5G) maar achterwege. Dan bedoel ik ook echt fysiek achterwege laten, dan is de noodzaak tot on the fly deployment van security updates ook weg en kan je gewoon als vanouds naar de garage.