E21 318i (ITB)

[Peter V.]

Zo, even wat langer niets gelezen en dan dit. Mooi dat je alles weer voor elkaar heb JW.

[Wilmo]

Twee weken geleden ben ik vertrokken. Het eerste idee was een wandeling op de Hardangervidda in Noorwegen, maar vanwege inreisbeperkingen hebben we een plan B gemaakt: Zwitserland. Eerst een wandeling van ongeveer een week en daarna lekker luieren in Frankrijk. Maar toen het puntje bij het paaltje kwam, was het weer enorm slecht in het Gotthardmassief, dus hebben we het omgedraaid. Je gaat niet expres slecht weer in de Alpen opzoeken. Op de bekende passen, Oberalppas, Gotthardpas en de Nufenenpas lag de temperatuur onder de 5 graden, en met een 100% kans op neerslag op elk uur van de dag... Nee, dat is beter van niet. Ookal zou je uitrusting het aan kunnen. Bovenstaande passen zijn namelijk laag en onze tocht zou over de Stellapas komen, enkel een wandelpas, dus geen webcam en geen voorspelling, en die ligt op 2750 meter. Ahum.

Dus in plaats van een naweek, een voorweek in Frankrijk. Op maandagochtend nog even geregeld dat een band van een Mahle om een van de nieuwe velgen kwam als reserveband en zo togen wij richting het zuiden. Lekker 100 tuffen richting Maastricht, Luik, Luxemburg en zo op Frankrijk aan. Op een stukje gras zo tussen Metz en Nancy eens bedacht wat het plan was en dat werd de Moezel onder Nancy. Heerlijk het tentje opgezet, grill erbij, flesje wijn en hopsakee, vakantie!




Stond ie daar met z'n glimmende velgjes.


Dag erna begon met.. regen. Jeej. De Vogezen werden zo een stuk minder leuk want alles was onbekend aan de auto, zelfs, of juist, het vertrouwen. Maar toch zonder kleerscheuren door de bochtjes heen en na een wandeling hier en daar ons eigen chateau opgezocht voor de overnachting.


Het chateau had een geweldig uitzicht op de Rijnvallei, dus dat moest natuurlijk ook onderzocht worden. Die Rijn bleek niets voor te stellen... Want het was het Elzaskanaal wat ervoor lag. Daar had ik dan weer geen idee van, en dat maakte het Rijnreisje toch een stuk minder romantisch. Aan het eind van de dag, na een vruchteloze zoektocht naar de Rijn en een bad in de Rijn was Basel bijna binnen handbereik, maar dat was nog niet helemaal de bedoeling. Dus hop richting Besançon, de Le Doubs volgend. En weer een schitterend plekje gevonden.



Tot het begon te regenen. Moppermopper. Die regen hield dus aan tot ruim de volgende middag en nam zo nu en dan toch bijzondere proporties aan. Bij Pontarlier kwam er wat droogte in de lucht en er moest ook gekookt worden. En wat is er nou lekkerder dan rundvlees dat uren heeft liggen sudderen? Daarop dus een pakketje klaargemaakt dat op het uitlaatspruitstuk ging. Bij 3500 toeren rook dat heerlijk! Alleen had ik die ene auto niet met 6500 toeren in moeten halen, toen ging het toch een beetje te hard.



Desalniettemin, top tip! Die nacht overnacht bij de meertjes rondom de Drugeon, kennelijk een gewilde vakantiebestemming, want er waren overal Nederlanders. Wij waren daar vooral neergestreken om van de berg af te stuiteren richting Genève, daar de péage te pakken om naar Grenoble door te stoten om daar op zaterdagochtend te beginnen met de Route Napoleon. Ik had nog bijna geen meter droog asfalt gezien en al had ik een redelijk idee van de karakteristiek van de banden in het nat, namelijk bepaald niet slecht, ik had nog geen idee van hoe het ging op het droge. Ik had een mooi plekje gevonden: Lac du Poursollet. Helaas lag dat bovenop een berg. Dus... Tussen Séchilienne en La Mort als een volkomen losgeslagen huppelend paardje tegen die berg opgevlógen. Niemand op de weg, niemand in de weg. En banden die precies doorgaven wat er aan de hand was. Maakten die geluid? Des te mooier vonden die het. Meer geluid, meer grip. Het sper behoedde me voor dat gillende binnenste wieltje en de 6750 toeren werden regelmatig aangetikt. Wat een lol is dat toch. De tocht eindigde niet bij het bedachte meertje, maar nog 600 meter hoger op 2000m met alleen rugzak en tent.



De volgende ochtend naar beneden, met de auto naar beneden en daarna richting de N85 voor nog meer lol. Of toch niet. Nee, het werd stomvervelend filerijden richting Gap. En toen had ik er genoeg van. Ik was er allerminst van overtuigd dat Napoleon die route had gevolgd en dus ging het weer verder met de Route JW. Cannes kon de pot op, de regen kon de pot op. Het weerbericht voor het Gotthardmassief was perfect: 10 graden 's nachts, 18 graden overdag. Dus hop! Richting Briançon en Hannibal achterna! Of naja, we weten niet waar die de Alpen over is gegaan, maar Montgenèvre is een mogelijkheid en dat hield ik maar even als waarheid aan. Heerlijk avontuurloos over de autostrada richting Lago d'Orta voor een middagje aan het water, een hotelletje om alles op te laden en om zelf ook opgeladen op de Oberalppas te beginnen met de wandeling! Na alle regen en kou was het toch wel lekker in de schaduw. Die zon was wel pittig. Maarja, dat is Italië he. De volgende ochtend lekker richting Simplonpas en Furkapas. Of naja lekker? Filerijden. En al deed de koeling het fantastisch in de stad met 30 graden, het ging niet goed tussen alle dieseltjes die nógmaals afremden in de haarspeld omhoog. Je moet daar helemaal niet willen zijn, was mijn conclusie. Bovenop de Furkapas was het rustiger en zat ik samen met een dikke 7-serie alleen. Hij poefte makkelijk weg uit de bochtjes, ik remde later. Maar zo boven de 2200m was de puf wel op bij mijn motortje. Inhouden, niet meer in toeren klimmen, nee dit was niet helemaal in orde. Dus ik moest hem laten gaan. Maargoed, twee bochtjes later in de afdaling zat ik er alweer achter. Daarna maar rustig af laten zakken en met koude remmetjes weer beneden. Door naar Andermatt en op de Oberalppas de auto weggezet, tassen gepakt en op naar Lai da Tuma, de bron van de Rijn!




Het was wel warm, maar vol goede moed doorgepakt. Heerlijk om weer op pad te zijn met die goede vriend op de rug.



Overnacht in de vallei en daarna richting de Maighelspas, naar beneden en dan 800m klimmen naar de Stellapas. Dit was toch even iets anders, mijn kracht vloeide weg, het was zwaar, heel zwaar. Lang geluncht, in de zon, toch weer door, in de zon. Volhouden, om 15u weer pauze hield ik me voor om 14:35. 14:40 was er een steen, tas af, zitten. Liggen, in de zon, in slaap vallen, in de zon, wakker worden, in de zon, toch weer door, in de zon. Uitgeput op die 2750 meter staan, nergens schaduw. Geweldig uitzicht.

Unteralppas:




Volgende ochtend:


Slapen, wakker worden, aangename temperatuur. En dan weer... Die zon. Niets 20 graden, ja in de schaduw, maar die is nergens. Hoofdhuid verbrand, nog minder energie. Eten op de Gotthardpas, langs het stuwmeer omhoog naar 2500m, naar beneden richting Bedretto naar 2000m. En telkens die zon, mijn hemel wat was het heet en wat verdwenen de krachten boven de 2000m en bij die straling. De volgende ochtend dapper weer door. Het eten smaakte niet meer, de energie kwam niet terug. Het was afzien, zonder te zien. Lange pause.









En toen was het op. Met de Nufenenpas in zicht, en dus geen overnachting mogelijk, de tent opgezet. Eten lukte niet en 's nachts kwam alles eruit. Toen was het duidelijk, opgave was het enige mogelijke. Na 50km zwoegen had de zon gewonnen. De ochtend erop ons naar de bus gesleept, die sleepte ons over de pas. Op de pas in de schaduw van een gesloten restaurantje gezeten tot de bus verder ging. Op het station in Ulrichen, weer die zon, weer die hitte. Daarna de trein genomen terug richting auto, lekker in de schaduw onder de Furkapas door. Bij de auto aangekomen alle spullen erin gegooid, schoenen uit en opzoek naar schaduw. Inmiddels was het wel duidelijk dat we te ver gegaan waren. Dit was afgelopen zaterdag. Hotelletje gezocht om weer een beetje fris te worden. Eten lukte slecht, vooral het binnenhouden. De avond nog even nagezeten in het laatste, of eerste dorpje voor de Furkapas. Als je daar woont, zou je bijna de remfabrikanten kunnen benoemen op de geur die door het dorp trekt. Bizar met wat voor kokende remmen mensen van die pas afkomen. En die drukte overdag... Manman, al dat verkeer over de Gotthard en de Furka, wat een waanzin. Neem toch de tunnel of de trein. Ik overweeg het serieus om de volgende keer de autotrein te pakken als het om een transit gaat. Maar ik had beloofd dat passen leuk waren en dus moest en zou nog de passen over. Dus zondag om 5:15 stond ik naast de auto. Gotthardpas over, Via Tremola naar beneden, motor warm. Vol de Nufenenpas over, of naja, inclusief een beetje hikken op hoogte. De motorrijden had door dat hij dit niet ging winnen, dus die ging opzij. Naar beneden de remmen getest en die deden het. Mijn hemel, wat remmen die remmen als er een beetje temperatuur in zit. En mijn hemel wat pakken die banden als er een beetje temperatuur in zit. Hier en daar een kort piepje van een hobbeltje, maar verder gripgripgrip. Zonder de wandelspullen, zonder bagage, zonder bijrijder maar lekker licht blazen. De Grimselpas was de volgende. En meneer die zijn Porsche in het ochtendlicht fotografeerde moest toch echt maken dat hij wegkwam toen ik voorbij kwam met 6500 toeren in zijn twee. Een dubbeltje voor zijn gedachten... Hij zou het toch moeten waarderen, dat ik als Grote Luchtverfrisser de Alpenlucht kwam zuiveren van alle dieseldampende campers van de dag ervoor.

Ik kwam voor miljoenen tegen onderweg, maar zelf had ik het rijk voor me alleen. Grimselpas af en richting Süstenstraße, daar wachtten drie motorrijdens en een stoplicht. Achter mij stopte een R8. Ik dacht... Die wil ik niet achter me hebben, dus ik wuifde bij groen, ga maar eerst. De blonde bijrijdster, lachte en wuifde als bedank, maar ik zou mijn huid duur verkopen. Die motorrijders moesten gek van ons worden. Het geknal, geblaas, gesis, gebrul van die R8 en het, tja, wat is mijn motorgeluid in vergelijking met zo'n ding? Het luchtfilter heeft mijn auto stiller dan een Tesla gemaakt, dus laten we het gezoem noemen. De motorrijders wilden niet weg, al waren wij sneller. Richting top zag ik mijn kans schoon. De R8 had een gaatje van 70m naar de motorrijders. Tegen de tijd dat mijn bumper bij zijn achterwiel was, knalde het een paar keer en was hij weer weg. De bedoeling was duidelijk, de motorrijders moesten wijken. Hij poefte er voorbij, ik kwam iets later. Samen de top over, hij 'iets' sneller weg, ik iets later er weer bij. Naar beneden kwamen we achter een camper die meteen capituleerde. En toen samen naar beneden, wat een heerlijke symfonie van remmen, gas bij geven, de lijn houden. Ook een dubbeltje voor zijn gedachten. Ik had bij een, zeg 60%, ontzettende lol. Een echte coureur zou sneller in mijn auto zijn. Maar 60% in een R8... Dan rijdt je 200 op stukken waar we nu 100 reden. Dan rem je op 5m afstand van een bocht, waar we nu 15m namen. Hij moet lol gehad hebben, maar wie had er meer lol? Heb je meer lol als je weet dat je het zelf kunt repareren wat je zelf gebouwd hebt? Heb je meer lol als je dichter op de limiet rijdt? Het maakt niet uit, ik had nog wel even met hem willen praten, maar of hij was zuur dat hij me niet kwijtraakte, of hij had niet door dat ik afsloeg om te tanken. Ik heb geen idee of het een eerste of een tweede generatie was, of het nou een V6, V8 of een V10 was. Het had een keer of vier zoveel vermogen, het was zo weg na bochtjes, maar er moest ook een kilo of 600 extra geremd worden. Hij had quattro, maar ik had Jeroen met zijn bandenadvies. Mijn hemel, wat was dat leuk zeg!



Ik heb een geluidsopname gemaakt, ik weet even niet wat te editten, dus voor de liefhebber, hier staat die integraal:
https://dl.dropboxusercontent.com/s/mx5 ... g%2042.m4a

Op 5 minuten is er een tunneltje, op 7 minuten gaan we de motoren voorbij denk ik, op 10 minuten gaan we de camper voorbij en begint de afdaling.

Daarna de auto weer af laten koelen en weer op het kleinste dorpje van Zwitserland af. Na de adrenaline zakte ik wel weg zo na dagen zonder voedsel. Het ontbijt bleef erin en met kleine pasjes richting auto en aangesloten bij de karavaan de Furka op, want ik wilde die Rhônegletscher wel eens zien. Nog steeds zwak en hunkerend voor schaduw kom je oog in oog te staan met dat ding. Je hoort gillende motoren op de achtergrond, je ziet een smeltende en ingepakte gletscher op de voorgrond. Ja gaat er naartoe in de auto, voor de lol, je gaat naar die gletscher voor de lol. Je rijdt een rondje rond die gletscher, over vier passen. Voor de lol. Er is echt iets mis met ons, met mij.



En dan vanuit onder het dal komt een stuk techniek uit 1914 de pas op gepuft en gesist. Grote zwarte rookpluimen blijven in het dal hangen, boven mensen die 75 frank hebben betaald om met het stoomtreintje de pas over te gaan.

Daarna weer de auto ingestapt en me in zijn 1 en 2 achter de anderen aan weer naar beneden laten zakken. Bijna zonder te remmen, de lucht zuiverend van de remstank van anderen. Nog even het treintje opgewacht en het groene imago van de auto opgekrikt.

https://dl.dropboxusercontent.com/s/uai ... 3%2045.mov

Geslapen op de Göscheneralp. Bij mij bleef het eten erin, bij mijn gezelschap niet. De volgende ochtend trokken wolken het dal binnen. Tegen de tijd dat wij op de dam van het meer stonden, klaar voor een middagje comfortabel aan het meer, was het zicht minder dan 30 meter. Dat was de druppel. Nog even gekeken bij de treintunnel in Göschenen. Zoveel techniek, zoveel geschiedenis dat daar nu werkeloos ligt sinds de Gotthardbasistunnel is geopend. Ik had er moeite mee. Doorgereden naar beneden, het goot inmiddels, met de stroom mee van de berg af. Bij de ingang van de basistunnel geluncht, zonder duidelijk doel. Toen we bij Schaffhausen bij de Rijnwaterval stonden, de knoop maar doorgehakt. We gaan naar huis. En nu zit ik hier. Met een drogende tent voor me en regen buiten.


Waar ik me zorgen maakte over de auto, zou alles het houden? Heb ik alleen de gereedschapskist maar open gehad om een hamer te pakken voor de haringen en een tang voor het ijzerdraad om het vlees op de uitlaat te bevestigen. Die heeft zich fantastisch gehouden op deze 3500km. Deze blijft nog wel even. Natuurlijk is het jammer dat die niet onderin zijn twee vanzelf wegtrekt van een haarspeld, nee, onder de 4000toeren gebeurd er echt geen fluit, maar zo tussen 2 en 3 bovenin de toeren, is het heerlijk. Op de snelweg even terug naar zijn vier, of zelfs drie, maakt het een vlotte auto.
De remmen zijn geweldig, ze trillen soms wat, maar dan moet je harder remmen. Nadeel is wel dat er in een regenbui in eerste instantie niets gebeurd. Dan schrik je, en dan grijpen de blokken wel aan.
Het sper is een mooie toevoeging. Er zit wel wat meer speling op dan ik gewend was, wat met een soms stotterende motor wat gebonk oplevert. In een krappe bocht, in de eerste versnelling, wrikt het soms. Dat gevoel kende ik nog niet, want het enige dat het oude sper deed, was gillen. De auto blijft wel vlak, glijd niet weg, maar ja, het was een wrikkend gevoel wat ik een paar keer gehad heb. Zal wel iets sperrigs zijn.
De transmissie ben ik begonnen op te merken in de eerste en tweede versnelling, die laat van zich horen. Ik moet de olie eens controleren.

Waar baal ik van? De veren en dempers. Dat zijn echt de verkeerde ben ik nu wel achter. Met iets van 30kg in de achterbak en op de achterbank nog eens 30kg is er geen drempel normaal te nemen. Zelfs leeg bij een Alp omhoog jaag ik hem regelmatig in de eindaanslag. Voor staat het veel te hoog en dat zorgt geloof ik voor wat onstabiliteit in het niet-vlak aanremmen voor een bocht. Ik zit al een tijdje op coil-overs te broeden en dat gaat ook wel gebeuren.
De motorsturing is getuned op zeeniveau met een extra barometer voor slecht weer en heuvels in Duitsland. Dat blijkt de oorzaak ook gelijk te zijn van het ontbreken van vermogen boven 2000m. Ik had de barometer op een minimum van 80kPa staan om sensorfouten uit te sluiten. Op 2000m is er 80kPa. En weer is er het beruchte schakelpunt van 90% van de barometrische druk tussen onderdrukgebaseerd inschatten van de benodigde brandstof en op basis van de gaspedaalpositie. En weer flipte de sturing, de laatste keer bij slecht weer op een heuvel in de Eifel, nu op 2000m in de Alpen. De maximale normale afgelezen belasting is 50 à 60%, daar is dus nog veel te winnen. Kortom, de sturing is te complex geworden, fouten zoeken is moeilijk en het algoritme doet maar iets. Ja ik had dit kunnen voorkomen, maar samen met nog wat gedoe, is het klaar. Als de Vlapanda de weg op mag, dan gaat er een luchtmassameter in. Dan maar de complexiteit stoppen in het luchtdicht maken van alles, en niet meer in de computer.

Als enige modificatie had ik een ventilator van Spal met 1500m3/hr geplaatst in plaats van een Action-ding met 700m3/hr. Deze is veel stiller en koelt de boel uitstekend. De plaat waarmee die vastzit aan de radiator heb ik hier en daar wat kleiner gemaakt waardoor er meer radiator is blootgesteld. Zo kom ik de file wel door.
De banden, Hankook Ventus Prime 3, 195/50 R15 rondom zijn echt uitstekend. Jeroen, dankjewel voor deze suggestie! Al had ik liever geen Chinese banden gehad. De velgen doen precies wat ze moeten doen, en ik heb nu een exact dezelfde als reserve. Plus, ze zijn niet zo smerig na een beetje remmen als de BBS'jes. Naafkapjes moeten nog, eens verzinnen hoe ik dat ga doen. Mij kennende gaat dat nog wel even duren.
Als laatst moet er nog wel iets gebeuren aan de balans van de aandrijfassen en de cardanas. Die zwabberen en doen maar wat. Van de aandrijfassen was ik zo loos om de positie ten opzichte van de steekas niet te markeren, dus daar moet ik mee aan de slag. En de cardanas... Tja. Eerst maar eens kijken.
Misschien door al dit gezwabber, misschien door de rubbers in mijn nieuwe draagarmen, was 140 op de Autobahn spannend genoeg, waar ik vorig jaar met gemak en één handje aan het stuur, 170 reed.

Het waren een fantastische twee weken, het voelt als veel langer. Wat heb ik geleerd? Ga achter die R8 aan. Ga niet wandelen in augustus in de Alpen als er alleen maar zon is. Ga niet overdag een weg met bochten rijden die ergens heen gaat. En doe niet wat de meute zegt je te doen omdat het leuk is, er zijn veel leukere dingen. En heb lol.

[Bram_Baur]

Wat een topverslag!!! Heerlijk om je ervaringen te lezen.

[Jeroen]

In één woord: Goud! Wat heb jij een mooie trip gehad en wat heeft het een leuk verslag opgeleverd dat leest als een spannend jongensboek, en mega plaatjes! En dan het autootje dat misschien zijn ouderdomskwaaltjes heeft, maar gewoon exact gedaan heeft wat je wilde... 100 punten dus!

[BertjeConti]

Pffff wat een verhaal zeg........na 't lezen ben je al aan vakantie toe.

Jammer dat het wandelen zo tegen is gevallen. Maar dat had je kunnen weten.
Ben wel benieuwd wie "wij" is.

Maar goed, ik ken het, opgejaagd worden door het weer maakt je vakantie totaal anders als gepland, maar je hebt er toch wat moois van weten te maken.

Wij moeten ook echt eens een week de alpen in, dat besef ik wel weer als ik je avonturen lees.
Dat met die motoren hebben we in de eifel ook eens aan de hand gehad, alleen was ik ze aan de voet van de klim al voorbij, en boven nergens meer te bekennen (natte weg)

Fijn dat je je toolbox niet nodig hebt gehad, helemaal prima.

[uwbuurman]

Mooi verhaal, Jan Willem! En hoewel ik via live radio al eea had meegekregen, leest het toch heerlijk weg. Jullie hebben gewoon een mooie vakantie gehad, ondanks de antiperistaltische bewegingen in de regio middenrif.

Gepast jaloers, ik ben gek op de Alpen en tentjes en zo. Sterker nog, bijna aan het einde van mijn 4 weken vakantie en ik heb nog geen m20 horen lopen. Niks. Laat staan gereden met 't spul

[Smartie]

Mooi verhaal. Klinkt als een goed bestede vakantie.
Jammer van de zonnesteek.
Super dat de auto het zo goed doet.

[Wondermike]

Heerlijk verslag Wilmo en ook hier gelijk zin om naar de Alpen te crossen. Volgend jaar als het een beetje meezit

[323baur]

Mooi verhaal Wilmo! Echt leuk om te lezen.

[Peter V.]

Zoals gewend een mooi reisverslag met schitterende plaatjes. Thanks

[Stoffie]

Fantastisch verslag en dito foto's, voelde me toch ook weer een beetje op reis

[raymondw]

En weer een aantal ervaringen en herinneringen rijker Jan Willem ; mooi geschreven ook. Die plaatsen waar je gereden hebt staan ook in mijn herinneringen gegriefd.

V.w.b. bergtochten - zonder voldoende water en licht verteerbaar voedsel onderneem ik geen alpine tocht meer. Water kan je bij beekjes e.d. nog wel uit de natuur bijvullen, maar traditioneel eten ligt hoe hoger je komt zwaarder op de maag. Verder is het ook een kwestie van acclimatisatie en temporiseren. In touwgroepen is dat een dingetje, maar ik heb wel eens een gids gehad die op weg naar de Weissseespitze ineens het tempo opvoerde; kwam daardoor op 3100 meter echt adem te kort en moest nog 420 meter hoger. Op een smalle en instabiele graat wil je dan wel bij de groep aangehaakt blijven ; kort samengevat, te snel stijgen kan echt een aanslag op je lichaam zijn en de ene keer heb je daar meer last van dan een andere keer; ik herken dat wel.

En bovendien moeten we ook onze Corona conditie niet vergeten, ofwel gebrek daaraan door de gevolgen van de lockdown. Maar jullie zijn een aantal jaartjes jonger. Maar ben wel jaloers op het mooie weer dat jullie hebben gehad.

En het verkeer in de Alpen zeker in het hoogseizoen gaat i.d.d helemaal de verkeerde kant uit. Het is niet voor niets dat steeds meer deelstaat regeringen maatregelen nemen om de bevolking te beschermen. Ik heb daar wel begrip voor.

[Thegs]

Al had ik liever geen Chinese banden gehad...

Ik ken de productielocatie natuurlijk niet, maar Hankook is toch echt een Koreaanse leverancier en ik acht de kans erg klein dat die in China produceren. Overigens horen ze al een paar jaar in de top 10 van grootste banden leveranciers, dat wordt je ook niet zo maar natuurlijk.

Verder erg mooie trip JW, zo hoor je te genieten van een oldie!

[Nick1984]

Prachtig verslag en foto's! Echt leuk om te lezen

[bmw e12 e21]

De radiator die je gezet hebt is dat eentje voor e30 M10?
https://www.marktplaats.nl/a/auto-onder ... ousPage=lr
Lijkt me inderdaad een mooie optie als het past.
Net het filmpje gezien trouwens. Sounds great. Vooral gaslos van horgere toeren.