Distributieriem en waterpomp wissel M20 motor

User avatar
Peter V.
E21 VIP
E21 VIP
Posts: 11986
Joined: Sun Mar 30, 2008 12:42 pm
My E21(s): '82 320/6
Location: Breda, Nederland

Distributieriem en waterpomp wissel M20 motor

Post by Peter V. »

Zoals gevraagd heb ik geprobeerd een simpele omschrijving te maken over hoe je een distributieriem met spanner inclusief de waterpomp moet vervangen bij een M20 motor. Eventuele aanpassingen zijn uiteraard altijd welkom omdat ook ik nog steeds bijleer.

LAAT HET WEL DUIDELIJK ZIJN DAT IK UITERAARD GEEN VERANTWOORDELIJKHEID NEEM VOOR SCHADE DIE ONTSTAAT DOOR DE DISTRIBUTIERIEMWISSEL EN/OF KOELSYSTEEMWERKZAAMHEDEN. EEN IEDER IS ZELF AANSPRAKELIJK IN DEZEN.

DISTRIBUTIERIEM EN WATERPOMP VERVANGEN.

Hieronder volgt een beschrijving voor het vervangen van een distributieriem, spanner en waterpomp van de M20B20 en/of M20B23 motor van de E21 BMW. Het zal bijna gelijk zijn aan de M20 motor in de E30 en E28. De meeste foto’s zijn van een M20B23(323i) motor maar zijn tevens gelijk aan een M20B20 (320/6).

Let goed op omtrent de onderdelen die je aanschaft. Deze verschillen hebben te maken met al dan niet uitgevoerde modificaties dus er zijn geen exacte richtlijnen qua datum of chassisnummer.
Er zijn verschillende distributieriemen:
-Vierkante tanden en half ronden vertanding.
-110 tanden, 127 tanden en als ik me niet vergis zelfs 128 tanden.

-De veer van de spanner is er ook in verschillende sterkte.
-De waterpomp is er in verschillende variaties. Dit heeft te maken met welke visco-fan je hebt of zelfs als je geen visco-fan maar een elektrische uitvoering (type 1 E21).

Benodigde onderdelen en BMW ond. nrs.:

Distributieriem (duh!), doorgaans (zie onder z=127 ofwel 127 tanden, ond nr 11 31 1 711 081. Goede fabrikaten: Gates, Contitech, Febi-Bilstein
Spanrol, let op, verschillende diameter voor 127 of 110 tanden. Ond. nr. 11 31 1 711 154. Vaak aangenboden als set van riem en spanrol
Spanveer, in de regel alleen vervangen bij ombouw van 128 naar 127 tanden. Ond. nr. 11 31 1 267 746
Waterpomp, raadzaam deze tegelijkertijd te vervangen. Voor oude type visco ond. nr. 11 51 9 071 560, nwe type visco ond. nr. 11 51 9 071 561 met pakking 11 51 1 722 677 (meestal meegeleverd)
Boutjes trillingsdemper (grote kans op breken bij hergebruik) ond nr 07 11 9 913 612
Koelvloeistof (blauw, in de regel ca 5-8 liter bij niet volledig geleegd systeem)

Werkwijze:

•Begin om de auto in vrij te zetten, op de handrem en koppel de accu af tegen onverhoopt starten.

•Koelvloeistof aftappen door de onderste slang van de radiateur te verwijderen. Mocht je het koelsysteeem willen spoelen dan kun je eventueel de drainstop van de motor zelf ook losmaken. Dit is een boutstop (sleutel 19 (SW19)) onder het achterste uitlaatspruitstuk. Ververs sowieso minimaal elke 4 jaar de koelvloeistof en gebruik een goede kwaliteit vloeistof van de betere automaterialenzaak, ga niet lopen mengen.

•Vervolgens kan je de radiateur verwijderen door de andere slangen te verwijderen en de bevestiging van de radiateur aan de auto los te maken. Controleer alle slangen op beschadigingen en (beginnende)scheurtjes. Met name de twee dikke slangen tussen radiateur en motor krijgen door onderlinge beweging veel te verduren en staan onder druk dus bij het minste of geringste vervangen. Controleer de radiateur ook op beschadigde aansluitingen, kwaliteit van de galerijen en inwendige vervuiling.

•Verwijder alle bougies en verplaats de bougiekabelset zodat de afdekkap van de distributieriem vrijkomt. Doordat men de bougies verwijderd kan je geen compressie opbouwen en mag je de distributie verdraaien. Je kan de distributie ronddraaien met een dopsleutel 27 op de krukaspoelie. LET OP. Bij verdraaien via de krukaspoelie de auto in zijn vrij om niet teveel kracht op de oude riem te zetten. Evt kun je de auto ook in de 5e versnelling zetten en verrollen om de distributie te verdraaien.

Controleer bougiebeeld: kleur moet mooi bruin zijn en geen noemenswaardige onderlinge kleurverschillen tussen bougies.

•Uitgaande van een type 2 BMW E21 heb je een visco-geschakelde koelfan die of met een centrale moer (SW 32) op je waterpomp zit of met een bout (SW13) via een behuizing met vier boutjes (SW10). Tussen de koelfan en de waterpomp zit een poulie voor de V-snaar. De oudere modellen hebben doorgaans de 13mm bout met normaal draad, latere modellen hebben de grotere 32mm moer met LET OP links draad. Controleer dus welk type je hebt alvorens een nieuwe waterpomp te bestellen. Om de vin los te krijgen kun je speciaalgereedschap gebruiken of de V-snaar indrukken (auto in de versnelling en op de handrem) zodat de boel niet meedraait en je de bout/moer van de visco fatsoenlijk los kunt draaien.

•De V-snaar gaat eraf door de steun van de dynamo los te maken zodat je hiermee de V-snaar ontspant en kan verwijderen. Controleer de snaar op sporen van ouderdom/slijtage.

Image

•Nu kan men de BDP-sensor en trillingsdemper verwijderen. De BDP-sensor zit geklemd en kan zo uit deze klem gehaald worden. De trillingsdemper zit met 6 bouten (SW13) vast op de krukas. Deze kunnen nogal vastzitten en dienen vernieuwd te worden wanneer men alles weer samenbouwt (!!), aanhaalmoment is 22Nm. De centrale bout blijft zitten. Nu heeft men eigenlijk alle aanbouwdelen eraf zodat men tegen de lichtmetalen afdekkappen kijkt.

•De bovenste kap zit vast met twee boutjes (SW10 en SW13) aan de bovenzijde en zit geschoven over een draadeind M8. Dit draadeind is tevens de bovenste bevestiging van de onderste kap. Deze heeft dan nog een boutje aan de onderzijde (SW10). Men kan nu ook de rubber afdekstrip verwijderen.

Je bent nu op het punt dat je alle merktekens goed moet gaan zetten voordat je de riem kan verwijderen. Het is nu belangrijk dat je zorgt dat alle drie de merktekens goed staan.
1.De nokkenaspoulie heeft een pijl die precies moet wijzen naar een streepje rechtsboven.
Image

2.De krukaspoulie heeft een merkteken op de rand staan (inkeping) die gelijk moet staan met een inkeping in het huis rechtsboven.
Image

(let op kan ook 180 gr verkeerd staan, dan alles nog een omwenteling geven) In combinatie met nummer 3 staat de motor met de eerste zuiger in BDP en einde compressieslag.

3.Als je nu de verdeelkap van de ontsteking verwijderd zie je de rotor staan bij een inkeping in het huis van de ontsteking (BDP eerste cilinder)

Evengoed is het raadzaam de middelste poelie die de ontsteking aandrijft een dunne precieze streep met verf te geven en deze door te trekken naar een van de ribben ernaast op het blok. Deze poelie verschuift tijdens het plaatsen van de nieuwe riem eenvoudig met als gevolg een aanzienlijke wijziging van de ontstekingstiming. Deze poelie heeft zelf ook geen merktekens dus beter altijd markeren.

Als die drie dingen kloppen dan nogmaals zeker weten dat de auto niet in zijn versnelling staat en de accu is losgekoppeld i.v.m. verdraaien van de motor. Men kan dan de spanner verwijderen door de twee bouten los te maken en de riem en spanner verwijderen. Let op want de veer die om de pen heen zit is best sterk. De veer en pen zou je kunnen hergebruiken maar deze zijn ook niet het duurste onderdeel.
Image

Mocht men de waterpomp willen vervangen dan gaat men als volgt te werk.
•Maak de drie bouten los (SW13) en verwijder de waterpomp.
•Maak het pakkingvlak schoner dan schoon zonder enige roest of oneffenheden anders gaat de waterpomp hier onherroepelijk lekken.
•Plaats de nieuwe pakking. Gebruik bij twijfel bij de nieuwe papieren pakking ook een minimale hoeveelheid vloeibare pakking aan beiden zijden maar bij een perfect schoon pakkingvlak hoeft het niet.
•Plaats de nieuwe waterpomp en zet hem gelijkmatig vast met 22 – 24 Nm.

Als je binnenwerk van je waterpomp er zo uitziet ben je eigenlijk te laat:
Image

Alles eraf en vuil:
Image

Pakkingvlakken schoon:
Image

Nu komt men op het punt de nieuwe distributieriem en spanner te plaatsen. Controleer nogmaals of de merktekens overeenkomen en zorg dat je zeker weet dat vorm en aantal tandjes hetzelfde zijn als van de oude riem.

•Plaats eerst de pen met veer en vervolgens de nieuwe spanner. Duw de spanner helemaal in tegen de veer en zet de bovenste bout vast (sleufgat) en de onderste.

•Plaats nu de riem en begin aan de krukas, vervolgens het tandwiel van de ontsteking en de nokkenas. Als laatste over de spanner heen. Zorg dat je de merktekens op hun plaats houdt. Het tandwiel van de ontsteking is namelijk heel gemakkelijk te verdraaien.

•Nu zet je de onderste bout van de spanner net vrij en zo ook de bovenste van het sleufgat. De veer zal nu de spanner naar buiten bewegen zodat de riem wordt gespannen.

•Vervolgens draai je op de krukaspoulie de gehele motor tweemaal rond maar dan linksom (tegengesteld aan de normale draairichting). Zorg dat de spanner tegen de riem aan blijft en controleer de merktekens. Men kan nu de beiden bouten van de spanner vastzetten. Voor de zekerheid kun je de motor ook nog tweemaal in de normale richting ronddraaien en nogmaals de merktekens controleren. Indien je met ronddraaien ergens weerstand voelt, ga dan vooral geen kracht gebruiken maar probeer terug te keren naar de uitgangspositie om de merktekens te controleren. Kracht zetten kan betekenen dat je precies de kleppen krom drukt.

Image

Je kan nu in omgekeerde volgorde de motor weer samenbouwen.

Vergeet niet het koelsysteem te vullen en goed te ontluchten. Dit is bij de M20 motoren heel erg belangrijk. Ieder heeft hierbij zijn/haar methode.

•Ik zorg dat de auto aan de voorzijde iets verhoogd staat zodat de motor achterover ligt.
•De ontluchtingsschroef op het thermostaathuis draai ik eruit (deze kan weleens vast geoxideerd zitten, preventief even dunnetjes in keramisch- of kopervet zetten).
•Kachelkraan volledig open (warme lucht kraan vol open (rood))
•Koelsysteem vullen totdat er koelvloeistof uit de ontluchting komt en dan de schroef erin draaien.
•Expansievat vullen tot merkteken vol.
•Motor opwarmen en zorgen dat het expansievat op peil blijft (PAS OP heet!)
•Regelmatig de ontluchting iets openen en kijken of er nog lucht uitkomt. Eventueel het toerental van de motor opvoeren om met de waterpomp met koelvloeistof te verpompen en zo de lucht naar boven te forceren.

Hierna laat ik de auto afkoelen en meestal de volgende dag doe ik dit nogmaals (opwarmen en ontluchten).
Last edited by Peter V. on Fri Oct 21, 2011 2:03 pm, edited 4 times in total.


Gr Peter V.

.Some say he eats nuts and bolts for breakfast, all we know is he is called the carburetorman.

BMW E21, 1981 320/6 Ascot Grau.
BMW E85, 2004 Z4 2.5i Sterling Grau.
BMW F31, 2017 320dA EDE Luxuryline Mineral Grau.
User avatar
Arnold D
E21 VIP
E21 VIP
Posts: 3568
Joined: Sat Dec 22, 2007 11:37 pm
Location: Aldegea

Re: Distributieriem en waterpomp wissel M20 motor

Post by Arnold D »

:thumbsup

Prima zo.

Ik zet de ontluchtingsschroef goed in koper- of keramisch vet. Hierna heb je er alleen maar profijt van.
e21 323i
e21 alpina B6-2.8
e21 rear carrier- sold
.
User avatar
Jeroen
Site Admin
Posts: 29200
Joined: Tue Sep 14, 2004 12:23 pm
My E21(s): '81 323i Baur
Location: The Netherlands
Contact:

Re: Distributieriem en waterpomp wissel M20 motor

Post by Jeroen »

OK een antwoord op de vraag welke waterpomp moet ik bestellen:

Even onder de kap kijken. Als je koelvinhart voorop een 13mm bout (nou okee, kop) heeft, dwz tussen de radiateur en de koelvin in, dan heb je het oude type. Daarbij hoort het oude type waterpomp met onderdeelnr 11 51 9 071 560. De nieuwere versie heeft een grote 32mm moer tussen de koelvin en de waterpomp in, daarbij hoort waterpomp 11 51 9 071 562.

De M20 modellen (320/6-323i) zouden vanaf februari 1981 zijn uitgevoerd met het latere model maar ik heb inmiddels vele latere modellen gezien die toch het oude type hebben dus altijd eerst even kijken!

Maar: het koelvinhart oude type wordt steeds lastiger te krijgen, is duurder, blaast eigenlijk iets teveel mee bij 2000-4000 rpm met als gevolg verlies van koppel en extra slijtage aan je waterpomp, en gaat minder lang mee. Een heleboel redenen om over te stappen naar het nieuwe type, dus viscohart en waterpomp. Is goedkoper en universeel dus als je eens staat kun je een gebruikt hart van de meeste BMW's van de jaren 80, 90 en zelfs later gebruiken. Wat ook niet meehelpt is dat BMW die dingen van het oude type tegenwoordig liggend opslaat en daar kunnen die dingen niet tegen. BMW zegt zelf niets te weten van de verplichting om die dingen rechtop te bewaren met als gevolg dat wat BMW nieuw levert voor een klein vermogen, vaak al defect is. Als je geen al te behulpzame dealer hebt kun je vervolgens strijd gaan leveren om je bijna 200 euro terug te krijgen.

Ik heb al eea aan narigheid met dat oude type achter de rug (terwijl mijn auto niet eens meer de oude versie zou moeten hebben!) en als ik de boel nu weer es los haal gaat er ook het nieuwe type op.
Regards/groeten, Jeroen
User avatar
Arnold D
E21 VIP
E21 VIP
Posts: 3568
Joined: Sat Dec 22, 2007 11:37 pm
Location: Aldegea

Re: Distributieriem en waterpomp wissel M20 motor

Post by Arnold D »

Jeroen wrote:als ik de boel nu weer es los haal gaat er ook het nieuwe type op.
Vergeet de nieuwe poelie met een groter hart niet mee te bestellen.
Jeroen wrote:Ik heb al eea aan narigheid met dat oude type achter de rug
Dat is de reden dat ik op de electrische vin van een type 1 ben over gestapt.
Ik wil nooit weer anders.
e21 323i
e21 alpina B6-2.8
e21 rear carrier- sold
.
User avatar
GerritBuggenhout
Upcoming E21 fanatic
Posts: 181
Joined: Sat Jul 09, 2011 5:32 pm
My E21(s): '82 320/6 manual
Location: Kortrijk

Re: Distributieriem en waterpomp wissel M20 motor

Post by GerritBuggenhout »

binnen 2 weken beginnen we hier ook eens aan.
Ik heb nu al een vraagje hoe ik die v-snaar aanspan zodat ik de visco kan loshalen? :oops:
User avatar
Jeroen
Site Admin
Posts: 29200
Joined: Tue Sep 14, 2004 12:23 pm
My E21(s): '81 323i Baur
Location: The Netherlands
Contact:

Re: Distributieriem en waterpomp wissel M20 motor

Post by Jeroen »

Bovenste bevestiging van de dynamo heeft een stelmechanisme. 13mm moer op de beugel iets losdraaien, met een sleutel 17 snaar iets strakker stellen, en dan die 13 weer vast. Evt kun je de snaar nog met 1 hand indrukken terwijl je met de andere hand de moet van de visco met een ruk los trekt. Pas op je handjes en je radiateur, voor beiden kan het beter zijn even werkhandschoenen aan te trekken.
Regards/groeten, Jeroen
User avatar
GerritBuggenhout
Upcoming E21 fanatic
Posts: 181
Joined: Sat Jul 09, 2011 5:32 pm
My E21(s): '82 320/6 manual
Location: Kortrijk

Re: Distributieriem en waterpomp wissel M20 motor

Post by GerritBuggenhout »

Bedankt Jeroen :)

Verdorie Radiator teruggestort -,-' op mister-auto voor 144€ gevonden maar ze hebben dit blijkbaar niet.
Iemand die een site weet waar die goedkoper is dan wallothnesh.com 250€ ??
btw, ik ben van België
User avatar
Jeroen
Site Admin
Posts: 29200
Joined: Tue Sep 14, 2004 12:23 pm
My E21(s): '81 323i Baur
Location: The Netherlands
Contact:

Re: Distributieriem en waterpomp wissel M20 motor

Post by Jeroen »

Hmmmm probeer deze eens
Regards/groeten, Jeroen
User avatar
GerritBuggenhout
Upcoming E21 fanatic
Posts: 181
Joined: Sat Jul 09, 2011 5:32 pm
My E21(s): '82 320/6 manual
Location: Kortrijk

Re: Distributieriem en waterpomp wissel M20 motor

Post by GerritBuggenhout »

Thx Jeroen, ondertussen toch iets gevonden:
http://www.dparts.com/onderdeel/nieuw/1 ... orkoeling/ :)

Mijn excuses voor het off-topic gaan :)
User avatar
GerritBuggenhout
Upcoming E21 fanatic
Posts: 181
Joined: Sat Jul 09, 2011 5:32 pm
My E21(s): '82 320/6 manual
Location: Kortrijk

Re: Distributieriem en waterpomp wissel M20 motor

Post by GerritBuggenhout »

Image
Image

Hoe krijg ik rood los? (6 boutjes zijn al los)
Markeringen in Groen kader staan niet meer correct.

Ik vrees zo dat ik mijn motor om zeep zal helpen.



Bougie's zien er ook wat gaar uit niet?
User avatar
Arnold D
E21 VIP
E21 VIP
Posts: 3568
Joined: Sat Dec 22, 2007 11:37 pm
Location: Aldegea

Re: Distributieriem en waterpomp wissel M20 motor

Post by Arnold D »

GerritBuggenhout wrote:Hoe krijg ik rood los? (6 boutjes zijn al los)
Rood krijg je los, door met een plastic hamer rondom op de schijf te tikke, zodat de roest wat van de kraag komt. Gebruik anders een beetje WD 40.
GerritBuggenhout wrote:Markeringen in Groen kader staan niet meer correct.
Dat is niet belangrijk. Deze as drijft de rotor in je ontstekingshuis aan. Het gaat er straks om dat de rotor weer op teken staat.
GerritBuggenhout wrote:Bougie's zien er ook wat gaar uit niet?
Valt mee hoor.
Ik heb het idee of de motor iets aan de arme kant afgesteld staat en dat 1 cilinder te weinig en 1 cilinder te veel krijgt.

Wat voor M20 is het, met injectie ? Zo ja, zou ik de injectoren even testen.
e21 323i
e21 alpina B6-2.8
e21 rear carrier- sold
.
User avatar
bmw e12 e21
E21 VIP
E21 VIP
Posts: 4531
Joined: Sat Nov 30, 2013 9:29 am
My E21(s): '82 323i Edition S man. + ´83 M315 man.
Location: Belgium - Limburg

Re: Distributieriem en waterpomp wissel M20 motor

Post by bmw e12 e21 »

Hallo,

Ik ben men 323i motor terug aan het opbouwen(nwe stroomverdeler, waterpomp, oliepomp, lagerschalen, zuigerveren, koprevisie...).
Nu snap ik punt 3 niet goed dat hij 180graden verkeerd kan staan.
Ook is mijn tandwiel vd ontsteking niet gemarkeerd geweest bij demontage.
grt Remy

BMW e21 M315 1983 75pk+ 110Nm+ Double WEBER DCOE 40
BMW e21 323i ED. S 1982 143pk 190Nm
BMW e12 M535i 1980 218pk 310Nm
BMW e91 318d 2009 190pk 411Nm
FORD Focus 1.8TDci 2010 115pk 300Nm
User avatar
323baur
E21 VIP
E21 VIP
Posts: 11758
Joined: Fri Jan 12, 2007 8:44 pm
Location: the Netherlands, Houten
Contact:

Re: Distributieriem en waterpomp wissel M20 motor

Post by 323baur »

Je nokas draait 2* rond tov de krukas.
Understeer is when you hit the wall with the front of the car and oversteer is when you hit the wall with the rear of the car. Horsepower is how fast you hit the wall. Torque is how far you take the wall with you.
User avatar
bmw e12 e21
E21 VIP
E21 VIP
Posts: 4531
Joined: Sat Nov 30, 2013 9:29 am
My E21(s): '82 323i Edition S man. + ´83 M315 man.
Location: Belgium - Limburg

Re: Distributieriem en waterpomp wissel M20 motor

Post by bmw e12 e21 »

Klopt ja,
Als nokkenaswiel gelijk staat met streepje en krukas ook staan die toch gewoon goed.
En als ik stoomverdeler plaats moet de vinger gelijkvallen met het streepje, of kan het dan nog mis gaan?
grt Remy

BMW e21 M315 1983 75pk+ 110Nm+ Double WEBER DCOE 40
BMW e21 323i ED. S 1982 143pk 190Nm
BMW e12 M535i 1980 218pk 310Nm
BMW e91 318d 2009 190pk 411Nm
FORD Focus 1.8TDci 2010 115pk 300Nm
User avatar
Peter V.
E21 VIP
E21 VIP
Posts: 11986
Joined: Sun Mar 30, 2008 12:42 pm
My E21(s): '82 320/6
Location: Breda, Nederland

Re: Distributieriem en waterpomp wissel M20 motor

Post by Peter V. »

323baur wrote:Je nokas draait 2* rond tov de krukas.
Ben ik niet eens met je Ite.

* 1e slag is aanzuig (inlaatklep open en uitlaat gesloten en zuiger gaat dalen)
* 2e slag is comprimeren (Inlaat en uitlaat gesloten en zuiger omhoog)
* 3e slag is arbeid (Inlaat en uitlaat gesloten en zuiger dalen)
* 4 slag is afvoer (Uitlaat open en inlaat gesloten zuiger omhoog).

Dus de krukas maak twee omwentelingen t.o.v. nokkenas een enkele. De 180 graden verkeerd is dus als je zuiger wel op BDP staat maar de aanzuigslag gaat beginnen.

Dus als je twijfelt over de merktekens dan moet je zorgen dat de zuiger (1e cylinder) boven staat, beiden kleppen gesloten en de verdeler op het merkteken van de eerste cylinder.
Gr Peter V.

.Some say he eats nuts and bolts for breakfast, all we know is he is called the carburetorman.

BMW E21, 1981 320/6 Ascot Grau.
BMW E85, 2004 Z4 2.5i Sterling Grau.
BMW F31, 2017 320dA EDE Luxuryline Mineral Grau.
Post Reply