Raymond's ///M en ///M's projecten draadje

[uwbuurman]

Mooi werk hoor en snel gesleuteld. Is dit ook een mooi moment om de nodige oude benzineslangen te vervangen? Er is nu mooi werkruimte rondom de tank? Wat zijn verder de plannen met de achteras? complete revisie met alle rubbertjes, lagers en remmerij? Je kunt er nu zo heerlijk aan werken.

[raymondw]

Hoi Koos, We hadden de demontage activiteiten met voldoende detail gepland, en echt ingewikkeld is het met een tweekoloms niet. Denk dat ik er in totaal ongeveer zeven tot acht uur aan kwijt was en dat is inclusief de extra inspanning voor het lossen van de de vastzittende draadeind van de gelijkloopkoppeling.

Benzineslangen zijn redelijk vers, evenals de remleidingen en brandstofleidingen die een jaar of elf geleden zijn vervangen. Daarom is de exacte scope nog even onderwerp van discussie. Perfectie hoeft niet, behoudt van betrouwbaarheid en performance wel. Het subframe en de beide triangels kunnen volstaan met Tighten, Lubricate en Clean, maar alle silent blocks van het subframe worden i.i.g. vervangen. Dat geldt even goed de beide pitman armen vervangen en de stabilisatorstang en de pendel-linkjes daarvoor. Verder zullen de beide aandrijfassen worden gereviseerd. Andere dingen zijn afh. van een nadere inspectie die we nog moeten uitvoeren. We proberen nu iets naar voren te plannen, wat helpt is dat we de auto voor een wat langere periode op de brug kunnen laten staan. Dan kunnen we net wat verder kijken en net wat meer doen dan een garagebedrijf waar korte doorlooptijden en hoge omloopsnelheden de norm zijn.

[uwbuurman]

Die rubber lagers in de triangels zijn nog goed dus? Voldoende werk in ieder geval. Remleidingen die na onderzoek worden goedgekeurd, dat geloof ik wel. Brandstofslangen, tja. Die rommel die we tegenwoordig tanken, ook de RON98 en 100+, is niet bevorderlijk voor de slangen.

[raymondw]

Afgelopen donderdag avond heeft Robert het differentieel opgehaald om deze op de dag erna naar Hardeman in Kruiningen te brengen. Als alles volgens plan verloopt dan kan hij het differentieel aankomende vrijdag weer ophalen. Donderdagavond hebben we ook de hydraulische regelunit voor de niveauregeling uitgebouwd en van de heen/retourleidingen naar de PAS pomp losgekoppeld. Op de werkbank heb ik de uitgaande leidingen naar de druk accumulatoren losgekoppeld zodat Robert thuis de regelunit, T-stuk verdeler en montagebeugel kan ontroesten en behandelen.

Vandaag de dag zijn we bij het plannen van projecten afhankelijk van wat nog leverbaar is. En dat is bij een nichemodel zoals een E34S een dingetje aan het worden. Een voorbeeld zijn de glijlagers van de beide triangels van de achterwielophanging. Deze zijn specifiek voor de S38 (E34) en M60/M70 (E32) en niet meer leverbaar. Om dan op een glijlager van de M20/M30 terug te gaan vallen is een zwaktebod, dus dat gaan we alleen maar doen als daar niet aan te ontkomen is. Daarom ontvetten en schoonmaken.



Nu het gehele subframe van al het vuil is ontdaan kunnen we goed bekijken wat er echt nodig is. Gelukkig voelen de glijlagers nog goed aan en zien de manchetten er nog ongeschonden uit, maar eerlijk is eerlijk, zoveel hebben deze ook niet te lijden omdat de beide pitman armen de klappen wel opvangen. Deze zijn i.d.d. niet al te best meer..



Nou is een volledige restauratie niet het plan en het doel, maar dit is zomaar een voorbeeld hoe de steeds slechter wordende situatie m.b.t. onderdelen je beperkt in de keuzes die we kunnen maken. Komende week heb ik vanwege diverse afspraken in binnen-en buitenland niet al teveel tijd, maar het is sowieso wachten op de levering van het gehele boodschappen lijstje.

Wordt vervolgd.

[uwbuurman]

Ben benieuwd, Raymond! De auto verdiend het om dit onderhoud te krijgen! Dat gaat straks weer heerlijk en strak rijden!

[raymondw]

Afgelopen twee weken zat mijn agenda vol met buitenlandse klantenbezoeken en een conferentie over de energiesector in Rome, daar wam ik onbedoeld en toevallig ook nog in aanraking met de Mille Miglia, maar daarover later meer. Door deze agenda waren de mogelijkheden om door de week wat aan GD55450 te doen beperkt. Robert heeft de tijd wel goed weten te benutten door de beide triangels van de achterwiel ophanging mee naar huis te nemen en optisch te verfrissen. De eerste heeft hij inmiddels af.



Voor auto’s met niveauregeling is het demonteren van de rechter triangel van de E34S M5 een uitdaging. Daar komt bij dat de wielvlucht met een excentrische versteller aan te passen is en deze is wat langer dan de standard bout. Om deze los te krijgen zit de positieschakelaar voor de hoogteregeling in de weg en moet dus worden uitgebouwd. Normaal geen issue, maar wel als de schroefverbinding waarmee deze op het subframe gemonteerd zit vastgeroest is. Uiteindelijk hebben we de kop van boutje met een dremel losgeslepen zodat we geen risico met de inmiddels niet meer leverbare positieschakelaar hoeven te nemen.



Een poosje geleden had Koos aangeboden om de vervanging van de vijf silent blocks van het subframe voor zijn rekening te nemen. Niet alleen last en slijpt hij de ontbrekende tooling uit het niets tot een integraal werkend geheel, ook perste hij daarmee met speels gemak de oude silent-blocks eruit en de nieuwe erin.



Dat de beide grote silent-blocks voor het subframe gaar waren was bekend, maar dat dat ook geld voor de voorste silent-block van het differentieel hadden we niet direct verwacht, maar de flex in het rubber bleek bij het torderen daarvan merkbaar te groot. normaal gesproken een tegenvaller, maar omdat we toch al besloten hadden deze preventief te vervangen hebben we er in de uitvoering van het project verder geen last van.



Komende week gaat Robert het subframe thuis optisch verfrissen. Daar heeft hij vandaag een begin mee gemaakt,



Tussen de bedrijven door hebben we wat kleinere taken opgepakt, zoals het monteren van het achterste hitteschil van de tunnel. Hier hadden we i.v.m. uitgesleten montagegaten voor de metalen moerplaatjes een nieuw exemplaar willen plaatsen, maar ook hier geldt de trend van de laatste jaren voor liefhebbers van historisch erfgoed, niet meer leverbaar. Robert heeft deze thuis m.b.v. hittebestendige aluminium folie gerestaureerd. Is functioneel gelijkwaardig aan een nieuw hitteschild en niemand ziet er wat van, dus prima oplossing.



Verder hebben we een nieuw silent block voor de achterste dwarsdrager geplaatst. Al met al best veel nieuw rubber, maar wel noodzakelijk. Ik kijk dan ook uit naar de verbetering in de handling die deze acties moet gaan opleveren. Ik verwacht hier wel een grote verbetering.



Dankzij Koos hebben we nu wel het belangrijkste achter de rug. Focus zal nu geleidelijk aan weer op het samenbouwen komen te liggen. Volgende week willen we het door Hardeman gereviseerde differentieel op het subframe monteren en daarna als een geheelweer met de auto verbinden. Om dat mogelijk te maken moeten we eerst het werkpakket voor de hydrauliek afronden. Ik denk dat ik daar maandag-of dinsdagavond tijd voor vrij ga maken.



Last but not least; voor mij was het vooral een faciliterend dagje, Koos en Robert hebben gisteren het echte werk gedaan, bedankt voor de gezelligheid en de stappen die we weer gemaakt hebben.

Wordt vervolgd!

[Manitoba]

Blijft prachtig hoe de onderlinge hulp hier zorgt dat er mega stappen gezet worden en dat iedereen zo voor elkaar klaar staat!

Greetz,
Walter.

[323baur]

Zo, gaaf hoor. Dat zal beslist merkbaar zijn. De hele achteras is weer vers.

[uwbuurman]

Het was zeker een leuke dag, zaterdag! Een week eerder was ik in de buurt toen Raymond belde met een vraag over die silent blocks. Ik ben komen kijken en heb besloten te komen helpen. Klusje wat ik eerder heb gedaan, maar de maatvoering is net anders dan de e30, dus we moesten even wat nieuwe tooltjes maken uit wat stukken koker en strip. Dat ging mooi en toen we de tooltjes eenmaal hadden, was het werk snel gedaan. Het is altijd even kijken en proberen om de lagers op de goede manier in te persen. Het is al met al goed gelukt. Leuk om eens aan een heuse M5 te werken.

De auto is echt in prima staat, de as wordt echt netjes. Robert maakt het mooi! Met de kennis en goede ervaring van Raymond maken de heren er weer een heel fijn rijdende e34 van. Wat Raymond al zei, het was geen luxe, die silent blocks, die waren echt op en ook de voorste van 3 difflagers.

Dank voor een mooie zaterdag!

[Jeroen]

Heerlijk als je elkaar zo kunt helpen, ieder z'n kracht!

[raymondw]

Nadat Koos vorige week meegeholpen heeft om de silent-blocks van de achterwielophanging te vervangen was het deze week de tijd voor de wederopbouw. Dat begon met de assemblage van de regelunit voor de niveauregeling. Daarvoor moesten een slang en twee leidingen worden vervangen.



Met de montage en het aansluiten van de regelunit waren we toch wel een paar uurtjes zoet.



Na de middag begonnen we met de assemblage van de achterwielophanging. Als eerste hebben we de nieuwe stabi geplaatst. Hiervoor hebben we gekozen voor de iets dikkere variant van de latere 3.8én met Nürburgring optiepakket.



Voor de eindmontage zelf hebben we een verrijdbaar platform toegepast opdat we bij het weer verenigen daarvan met de carrosserie deze gemakkelijk kunnen verplaatsen. Daarop als eerste het differentieel geplaatst….



…. en deze uitgelijnd met het differentieeldrager van het achterste subframe.



En na het vastzetten van het differentieel (ging perfect Koos) hebben we de beide triangels van de wieldragers gemonteerd….



V.w.b. de pitman armen. Bij BMW betaal je tegen de 100 Euro per stuk. Die heb ik zelf onder de E28S en E34S zitten. Maar het is ook zo dat je Originele Lemförders in de after market voor een fractie daarvan kunt kopen. Op zich een poging waard, maar toen ik de blauwe doosjes opende keek wel vreemd op toen ik een zwart exemplaar zag. Die lijkt verdacht veel op de exemplaren die mijn ouwe heer op zijn E32 heeft laten zetten en dat zijn geen Lemförders. Ik kan het mis hebben, maar mijn gevoel zegt me dat Lemförder deze nu zelf ook in Verweggistan inkoopt en niet zelf meer maakt. Ook bij een tweede leverancier waar ik mijn E39 Lemförder onderdelen koop krijg je nu zwarte pitman armen met blauwe hoesklemmen geleverd.



Ik heb Robert geadviseerd om bij de dealer ook twee exemplaren aan te schaffen. Tien tegen een dat dit dan de aluminium kleurige versie met doorzichtige hoesjes en geel/rode klemveren zijn. Maar omdat we benieuwd zijn naar de levensduur van deze ogenschijnlijke imitaties uit Verweggistan hebben we ze maar geplaatst. Ze zijn snel genoeg vervangen als het moet.

In de tweede helft van de middag hebben we het verrijdbare platform onder de auto geplaatst en de tweekoloms langzaam laten zakken. Na wat kleine aanpassingen van de positie van het verrijdbare platform t.o.v. de auto vielen de silentblocks zonder moeite in de draadeinden van de carrosserie. Snel de moeren ingedraaid en het differentieeldrager op de achterste langsdrager gemonteerd. Kwam natuurlijk iets meer detail bij kijken, maar na een klein uurtje was het gistermiddag tegen een uur of vijf dan toch zover....



Met deze mijlpaal zijn we duidelijk over de helft van dit project heen. Denk dat we nog een paar avonden en een zaterdag nodig hebben voordat we met de inbedrijfstelling kunnen gaan beginnen, dus als alles goed gaat kan het zijn dat Robert zijn auto met een week of twee zijn eerste shakedown kan doen.

[uwbuurman]

Dat was een drukke zaterdag met mooie stappen. En goed voorbereid door Robert, want die as en die ene draagarm zien er wel heel wat beter en mooier uit dat een week eerder. Met alle verse spulletjes op voorraad is het een mooi project geworden en ontzettend mooi dat die as er weer heerlijk onder hangt. Inclusief verse stabi. Heb het al eerder gezegd, maar Robert gaat niet weten wat ie meemaakt, hoe strak dat ding rijdt straks.

[raymondw]

Dank je wel Koos, zoals je weet zit daar best veel tijd van Robert zelf in. Alleen al het verwijderen van de corrosie op de diverse dragers en armen, het in de epoxy zetten daarvan en het aflakken kost heel wat uurtjes op de doordeweekse avonden. Maar het resultaat is er naar en motiveert weer extra in de afbouwfase. Bovendien brengen de opgefriste delen de overal kwaliteit naar een hoger niveau omdat montage een stuk systematischer gaat en minder inspanning kost. Soms ontkomen we niet aan het voortappen van diverse schroefgaten van kritische verbindingen om het schroefdraad te reinigen om de mu-factor op best practices waarde te krijgen. Nieuwe spulletjes maken dan het verschil.

Ik denk ook dat het verschil in handling t.o.v. voor dit project enorm moet zijn. Denk dat de auto niet alleen strakker gaat rijden, maar ook voorspelbaarder in nattere weersomstandigheden en op vervuilde wegen zal reageren, hetgeen de veiligheid ten goede zal komen.

[raymondw]

Vorige week vrijdag had ik een zakelijke afspraak in Minden. Had eigenlijk de mogelijkheid willen benutten om de E34S aan de tand te voelen, maar gezien de regen die nacht (en die ochtend even ten oosten van ons) werd het de E39. Ik had afgesproken om ergens tussen negen uur en half tien in Minden te zijn, dus vertrok ik even na half acht. De reis verliep voorspoedig totdat even voorbij Ibbenbüren het alarm voor de ontbrekende laadspanning ging branden. Ik koos ervoor om de auto niet direct aan de kant te zetten, maar de eerstvolgende Raststätte bij Melle te proberen te bereiken, dat geeft dan opties. Dat lukte ternauwernood want even voorbij Osnabrück vielen de elektrische systemen, te beginnen bij de radio , daarna door de ABS/ASC systemen, de lampen en uiteindelijk zelfs de ruitenwissers achter elkaar uit. Op dat moment begon het ook nog eens heftig te regenen, maar met nog vier kilometer naar de Raststätte bij Melle wist ik deze ternauwernood in limp-mode te bereiken.

Kort na het stilzetten van de auto en het kopen van een Cappuccino in de Raststätte belde mijn contact persoon om te vragen of ik vanwege de heftige regenval via Teams wilde deelnemen of naar Minden zou komen. Dat laatste zat er niet meer in, maar omdat ik er niet ver vanaf zat en gezien het belang van het overleg bood hij aan mij op te halen. Ondertussen kon ik bij mijn reisverzekering het proces tot repatriëring in gang zetten. Daarvoor sprak ik met de huldienst af dat zij later die dag een berger zouden sturen als mijn overleg was afgerond. Zo gezegd en zo gedaan. Al met al was het een nuttige meeting en was ik even na vieren terug bij mijn gestrande E39. De hulptroepen hadden nog ruim een uur extra nodig. De laadspanning werd ter plekke gecontroleerd waarbij vastgesteld werd dat de accu niet meer bijgeladen werd, ergo alles wijst op een defect geraakte dynamo die net gereviseerd was.

De berger/chauffeur bleek zelf ook een BMW liefhebber dus er was op de terugweg naar Nederland genoeg gespreksvoer. Gelukkig kreeg hij van zijn planner toestemming om mijn auto op het door mij gewenste adres af te leveren waardoor ik nog redelijk op tijd weer thuis was. Zinloos was de dag zeker niet, maar de vraag rees bij mij op waarom deze dynamo zo snel na de revisie de geest gegeven heeft ?



Nou is het voordeel van een E39 met een M52/M54 dat je overal vrij gemakkelijk bij kan waardoor het demonteren van de dynamo in principe maar een half uurtje werk is. Toen Robert zaterdagochtend voor het project aan zijn E34S arriveerde had ik de dynamo er al bijna uit. Na uitbouw bleek deze flink te rammelen en er kwam zelfs een restantje koper tevoorschijn .... dat is niet goed.



Moeilijk deden ze bij Vekoma niet. Mijn ouwe heer kreeg een hagelnieuwe dynamo mee (ook weer een Valeo zoals BMW heeft toegepast). Prima oplossing waardoor je het ongemak van het incident al snel weer vergeten bent. Goede service zoals dat m.i. ook hoort!



De nieuwe dynamo heb ik afgelopen maandagavond weer gemonteerd. Het spannen van de multiriem is met een ingebouwde luchtgeleider voor de mechanische ventilator wel een dingetje, maar door deze laatste van de waterpomp te lossen heb je net genoeg ruimte om de riem te spannen. Al met al kan dat ook in een klein half uurtje. De accu was wel leeg, dus besloot ik de E39 m.b.v. de A6 als starthulp aan de praat te krijgen en daarna de accu van de E39 vanuit de A6 te laten bulkladen opdat ik gedurende de nacht de CTEK het resterende werk kon laten doen.



Al met al een heel avontuur, maar gelukkig overkwam het me nu en niet over een kleine maand als we op vakantie zijn.

[uwbuurman]

Aiai, dat is toch balen, als je een verse dynamo hebt, waar wat fout lijkt te zijn gegaan bij de revisie. En dan ook nog in Duitsland, maar het is gelukkig allemaal goedgegaan. Nu hopen dat alles inderdaad een tijd goed is, en dat mag je verwachten met een nieuwe dynamo.