Raymond's ///M en ///M's projecten draadje

[raymondw]

Gisteren lagen er een paar pakketjes bij de voordeur. Daar zitten de voor de aandrijfassen benodigde revisiesets en bijbehorende bouten in.



Daarop heb ik de beide aandrijfassen uitgebouwd. Die leg ik even apart om ze in de komende twee schoon te maken en de revisiesets te monteren.



In het bakje onder de beide aandrijfassen liggen de oude bouten en verstevigingsplaten. Als je goed kijkt zie je dat er twee verschillende typen bouten toegepast zijn. De bouten aan de wielzijde zijn normale M10x50 bouten met een spoed van 1,5mm. Maar er zijn ook bouten met een spoed van 1,0mm en deze komen van de flens aan de differentieelzijde. De E34 M5 is het enige model waar voor deze toepassing twee verschillende typen bouten word toegepast. De vraag waarom dat zo is staat natuurlijk gelijk aan het antwoord geven.



De onderdelen catalogus is op dit punt ook niet correct; deze vermeld maar een type bout (p/n 33 21 2 226 557) en geeft aan dat daar twaalf stuks van nodig zijn. Maar dat is te weinig, reden waarom ik dat aantal maar verdubbeld heb. Verkeerde aanname dus moet ik er nog twaalf van de normale versie (p/n 07 11 9 919 620) bijbestellen. Daar maak ik er dan maar meteen vierentwintig stuks van. Dan heb ik voor een toekomstig project meteen genoeg.

Door het uitbouwen van de beide aandrijfassen zijn de leidingen voor het brandstofsysteem, remleiding en niveauregeling beter bereikbaar. Daarbij viel op dat de buitenkant van de middelste leiding er behoorlijk ruw uitzag. Om deze leidingen los te krijgen had ik een uitdaging met het schroefje van een leidingklem. Deze kreeg ik er niet uit en heb deze er met een dremel afgeslepen.



Na een beetje schoonmaken is de impact area goed te zien. Deze impact area ligt duidelijk in de baan van het wiel. Wat opvalt is dat de laklaag van alle andere leidingen na het verwijderen van de door de jaren heen vervuilde conservering er als nieuw uitzien. Bij de E39 hebben ze daar duidelijk van geleerd. Daar liggen deze leidingen niet open en bloot onder de auto, maar liggen ze beschermd in een gesloten goot.



Na een paar laagjes zinkprimer en een afwerking met temperatuurbestendige grijze lak ziet deze er weer heel wat beter uit.



Komende week even uitfigulieren hoe ik het restant van het afgeslepen schroefje eruit kan krijgen. Dat moet niet al te moeilijk zijn …. Of toch wel?

[uwbuurman]

Ha, lekker verse spullen. Dat restant van het schroefje, dat wordt een ellende. Uitboren is niet te doen, bijna, want het schroefje is harder dan de bus. Dus met veel geluk kun je een tang op het uitstekende eindje krijgen en dat forceren zodat eea loskomt. Maar ik heb niet veel hoop dat dat lukt. Die busjes zijn roodkoper, tenminste dat wordt geleverd als vervanger.

[raymondw]

Ha, lekker verse spullen. Dat restant van het schroefje, dat wordt een ellende. Uitboren is niet te doen, bijna, want het schroefje is harder dan de bus. Dus met veel geluk kun je een tang op het uitstekende eindje krijgen en dat forceren zodat eea loskomt. Maar ik heb niet veel hoop dat dat lukt. Die busjes zijn roodkoper, tenminste dat wordt geleverd als vervanger.

Ha Koos,

Dat was ook de reden waarom ik dit eigenlijk niet wilde, maar de bloemkoolvormige aantasting op de betreffende leiding dwong me dit wel te doen. Dit is overigens het enige boutje welke ik er met geen mogelijkheid uitkreeg, de anderen wel, maar die waren ook toegankelijker om er voldoende druk op te kunnen zetten. Ik heb het restant voor nu met kruipolie ingespoten. Volgende week doe ik met een griptang nog een nieuwe poging. Anders moet ik er een moertje op (laten) lassen. Dan kan ik er met een klein sleuteltje bij.

[uwbuurman]

Als je m met de powervijl vlak maakt, dan heb je kans dat je met een heel klein boortje wel kunt boren en dan wat groter naar de maat. Die busjes hebben geen draad, daar hoort een tappende of snijdende bout in. Dus die busjes kun je fractioneel platknijpen als ze te ruim worden.

[raymondw]

Ik moest er een paar weken op wachten, maar vandaag zijn de vier remklauwen van de E34S weer van de remspecialist teruggekomen. Dat bleek de moeite waard want niet alleen is alles weer vers, maar hebben ze ook weer de fabrieksafwerking (geel verzinkt),



En nog wat meer onderdelen die je zoal nodig hebt. De remslangen zijn van ABM Stahlflex en hebben een met staalmantel omwonden teflon binnen-kern. Deze zetten i.t.t. normale remslangen onder druk niet uit en geven een net wat directere remrespons.



Om te voorkomen dat de remslangen gedraaid worden heb ik deze voor inbouw in de auto eerst op de remklauwen gemonteerd. Omdat de oude voorschijven en blokken nog niet zo lang geleden zijn geplaatst heb ik deze laten zitten.



……Daarna de remklauwen op de achterwielen. Omdat deze schijven wel nieuw zijn nu wel met nieuwe remblokken.



Ook de slangen tussen de achterbrug en remleidingen naar de ABS pomp zijn nieuw… ook hier een slang met een staalmantel omwonden teflon binnen-kern.



En last but not least een overzichtsplaatje – de aandrijfassen zijn inmiddels ook weer gereed voor inbouw, maar daarvoor moeten ik eerst nog wat leidingwerk boven de achterbrug schoonmaken en conserveren.



Morgen de laatste controles en alle bouten op moment vastzetten en dan is het werkpakketje voor de remmerij afgerond ......wordt vervolgd !

[uwbuurman]

Ziet er prachtig uit, Raymond.

[raymondw]

Afgelopen week heb ik twee avonden besteed aan de revisie van de aandrijfassen van de E34S. Die heb ik een week daarvoor uitgebouwd om beter bij het leidingwerk boven de achter-brug te komen.



Nou had ik ze een op een weer terug kunnen plaatsen, maar dat leek me niet zón goed idee omdat na al die jaren van gebruik het smeermiddel voor de homokinetische koppelingen zijn beste tijd wel achter de rug heeft. Goede reden dus om de aandrijfassen volledig te demonteren.

Als eerste tikken we daarvoor de met hylomar verlijmde eindkappen eraf.



Na het verwijderen van de borgclip tikken we met een rubber hamer de assen van de homokinetische koppelingen. Bang voor vieze handen moet je niet zijn.



Daarna verwijderen we de hoezen van de assen, deze worden vervangen. Opvallend is het verschil in restkwaliteit van het vet in de verschillende hoezen. Met name het vet in de hoes rechtsonder in de volgende foto heeft een beduidend lagere restkwaliteit dan het vet in de andere drie hoezen.



Met heel remreiniger lukte het om het oude vet uit de kogelbanen te krijgen zodat ik deze op slijtage kon inspecteren. Er mag geen zichtbare slijtage zijn en de speling mag niet te groot zijn. Toegegeven, dat is een kwalitatieve benadering, maar die heb ik voor de E28S jaren geleden ook toegepast en daar werkte deze prima.



Voor het weer samenbouwen van de aandrijfassen heb je per as twee revisiesets nodig. Met uitzondering van de bouten bevat deze set alles wat je voor dit werkje nodig hebt.



Als eerste beginnen we met het plaatsen van nieuwe hoezen over beide uiteinden van de as……



……gevolgd door het terugplaatsen van de homokinetische koppeling. Deze worden met een rubber hamer voorzichtig over de spiebaan getikt totdat deze niet meer verder kan en de borgclip over het uiteinde geplaats kan worden.



Het verse vet is lichtgrijs van kleur en heet een merkbaar hogere viscositeit dan het oude vet dat voorheen voor de smering van de homokinetische koppeling zorgde. Die veroudering heeft denk ik twee oorzaken, enerzijds normale tijdgebonden veroudering, anderzijds door gebruik veroorzaakte temperatuurcycli waarbij afkoeling ook in beperkte mate condensatie kan veroorzaken. Daarbij neemt het vet ook vervuiling t.g.v. oxidaties op. Voor de initiële smering verdeel ik het vet handmatig over de zes kogelbanen.



‘Last but not least’ worden de eindkappen met een rubber hamer voorzichtig flush getikt. Wel goed opletten dat de boutgaten uitgelijnd zijn. Daarvoor heb ik tijdelijk een van de oude bouten geplaatst.



Nu is het een kwestie van inbouwen … dat moet nog even wachten omdat de werkzaamheden boven de achterbrug nog niet zijn afgerond.

[uwbuurman]

Pracht! Zo heb ik zelf ook al een paar setjes gedaan. Maar begrijp ik nou dat jij de kogels in de kooi in de kop hebt laten zitten? Ik haal die er altijd uit om de kogels goed te kunnen inspecteren. Niet zelden zie je daar ook schade aan, door te slechte smering in het verleden. Daarnaast kun je de onderdelen zonder remmenreiniger met een paar doeken schoonmaken.

Over het verschil in vet, zijn dit alle 4 nog de originele hoezen? Soms gaat er een hoes aan en wordt alleen die ene vervangen en dan met vet uiteraard.

En inderdaad, je moet niet bang zijn voor vuile handen, hahaha. Zoals gezegdz een pracht, ze zijn weer heerlijk fris!

[raymondw]

Hoi Koos,

Ik haal de kogels er stuk voor stuk uit , maar gebruik altijd remreiniger, om vastgekoekte verontreinigen en oxidaties te verwijderen. verder zijn dit de originele hoezen en het originele vet.

[uwbuurman]

Ah zo, mooi. Inderdaad belangrijk om de resten goed te verwijderen. Had ik ook kunnen weten van je, maar las het niet, dus ik was benieuwd.

[raymondw]

Een van de openstaande werkpakketten betreft het vervangen van de gelijkloopkoppeling van de E34S. Niet dat die defect is, maar de hoes die deze koppeling beschermd vertoonde een jaar of wat geleden een scheurtje. Deze is destijds met een work-around getackeld, maar een definitiever oplossing was dat niet. Nou had ik de gelijkloopkoppeling kunnen vervangen, maar dan moet ik nadien de gehele cardanas opnieuw laten balanceren. Dat is vanwege de afhankelijkheden ook wel een gedoetje, dus heb ik een jaar of wat geleden een nieuwe cardanas gekocht.



Als eerste moet het uitlaatsysteem gedemonteerd worden. Alleen de demper weegt al 34 kilogram, en dat is best veel. Om enig risico te voorkomen pas ik twee maatregelen toe, enerzijds het uitbouwen van de katalysator welke alleen al 17 kilogram weegt, anderzijds de demper d.m.v. een tweetal spanbanden geleidelijk aan op een tweetal as-steunen te laten zakken.



Daarna hoef ik alleen maar het hitteschild te los te nemen om de oude cardanas te demonteren. Aangezien de nieuwe ready to fit, dus inclusief voor gemonteerde gelijkloopkoppeling en Hardy schijf wordt geleverd is dit in principe een gemakkelijke fit.



Maar doordat het vet in de nieuwe gelijkloopkoppeling een beetje was uitgelopen moest ik de bouten vetvrij maken en de pakking vervangen, maar daar heb ik er genoeg van liggen dus dat was geen issue.



De oude gelijkloopkoppeling bevatte nog genoeg vet, maar de work-around zag er best lelijk uit. Het houdt wel, maar geeft geen pas!



Na inbouw is het een kwestie van het tussenlager op de juiste pre-load zetten, en de cardanas aan beide zijden met nieuwe borgmoeren vastzetten.



Daarna hitteschild monteren, gevolgd door de uitlaatdemper. Omdat mijn broer net op dat moment aan kwam rijden ging dat met zijn tweeën net wat makkelijker.



Daarna was het een kwestie van het op moment vastzetten van de hardyschijf en het monteren van het subframe voor de versnellingsbak.



En toen was de tijd voor vandaag op. Later verder…

[uwbuurman]

Mooi werk! En nu de oude cardanas gelijk ter revisie aanbieden en daarna in de doos van de nieuwe op voorraad?

[raymondw]

Zo langzamer hand nadert het huidige instandhoudingsproject aan de E34S zijn einde nu ik vandaag ook de gereviseerde aandrijfassen heb teruggeplaatst. Daarmee zijn op het weer monteren en aansluiten van de katalysator na alle grotere werkpakketten afgerond.



Los van het op het juiste moment vastzetten van de vele bouten en moeren rest slechts het afronden van een paar restpunten en het weer in bedrijfstellen van de auto. Dat daarvoor nog een behoorlijk aantal taakjes en activiteitjes pp de lat staan is een gegeven, maar deze kunnen een voor een afgetikt worden. De enige afhankelijkheid die ik niet onder controle heb is de levering van de volgende houders. Ik heb er hier twintig van besteld, maar deze staan op nalevering. Om het project af te ronden heb ik er drie nodig.



Ik denk dat ik met een week of twee wel zover ben dat het project is afgerond. Desalniettemin denk ik dat het te vroeg is om met de E34S aan de volgende clubrit van BMW klassiek deel te nemen. Maar daarvoor hebben we de ook nog de E28S. Maar het is wel fijn dat de brug vrijkomt want de E39 heeft ook wat aandacht nodig.

[raymondw]

De werkzaamheden aan de E34S naderen de eindfase. Afgelopen twee dagen heb ik de volgende taken op de activiteitenlijst af kunnen vinken.

• Beschermplaat tegen steenslag voor de benzineleidingen gemonteerd.
• Alle bouten van de aandrijfassen op moment vastgezet.
• Alle moeren van de gelijkloopkoppeling vastgezet.
• Katalysator gemonteerd en O2-sensor aangesloten.
• Remslijtagesensoren aangesloten.

Het enige wat er nu nog moet gebeuren is:

• Remsysteem spoelen, ontluchten en van nieuwe remvloeistof voorzien (aankomende dinsdagavond).
• Drie beschadigde plastic houders voor de remleidingen en leidingen voor de niveauregeling vervangen. Deze staan in bestelling, maar lijken in backorder te staan. Robert heeft er twee bij Ekris gevonden. Het wachten is op deze. De derde haal ik uit de oude exemplaren en noteer dat als een restpunt.
• Wielen monteren.
• Koelsysteem ontluchten.
• Wat minder kritische restpuntjes uit voorgaande projecten.

Doel is om de auto medio volgende week af te krijgen en daarna een korte shake-down voor het opbouwen van vertrouwen en nacontrole. Voor de clubrit van BMW klassiek volgende week komt dat te vroeg. Daarvoor neem ik de E28S mee. Maar een week later moet de E34S wel klaar zijn voor de ASVH klassieker meeting. Dat gaat wel lukken.

[raymondw]

Ondanks dat de werkzaamheden aan de E34S afgerond zijn was het te vroeg om deze auto voor wat grotere tochtjes in te zetten. Daarvoor wil ik eerst wat kleinere afstanden in een gecontroleerde omgeving rijden om wat vertrouwen op te bouwen. Daarom heb ik voor de bijna Mei rit van BMW Klassiek de E28S van stal gehaald. Daarvoor heb ter voorbereiding een de dag ervoor een ritje door de omgeving gemaakt. Dat ging prima!

s ’Zondags ochtend vroeg was het vroeg uit de veren, mijn ouwe heer ophalen en daarna richting Odijk. Daar kwamen we mooi op tijd aan waar bij autobedrijf Gijsbertsen de koffie en een gebakje al klaar stonden. Voor de aankleding hadden ze voor wat leuke auto’s in de werkplaats gezorgd waaronder een snoepje van een 850CSi in het prachtige Calypsorot.

Na een klein uurtje was de aftrap van de door Chris Rens en Daan Pont uitgezette bolletje pijltje rit. Het routeboekje was meer in de stijl van wat ik van de ASVH evenementen ken, dus dat zat optima forma in elkaar. De eerste helft reden we binnendoor naar Zeist om door de Utrechtse Heuvelrug naar Ede te rijden waar we de lunch hebben genoten. Ondanks dat we op dat moment al bijna tachtig kilometer hebben gereden waren we daar wel wat te vroeg, dus we hadden de tijd.

Na de lunch reden we langs de Veluwe naar Kootwijkerbroek om via een klein stukje A1 naar Hoenderloo te rijden waar we richting Brummen/Dieren zijn gereden. Via de Posbank reden we naar het eindpunt vlakbij de Kattenberg in Arnhem. Daan en Chris hadden voor diegene die het tweede deel te lang zou zijn een optie ingebouwd de route in te korten. Maar met het mooie weer was het enkel het vele recreatieverkeer dat een beetje in de weg zat, maar dat is Holland toch ?!

Al met al een prima dagje waarop we in totaal 392 kilometer hebben gereden. Voor een tochtje met BMW Klassiek best veel, maar prima te doen zonder dat de bijna 38 jaar oude E28S teveel uitgedaagd hoefde te worden. Tja, de E28 is in tegenstelling tot de E34 al lang en breed een echte klassieker geworden en dan mag je het soms ook wel eens wat rustiger aan doen.